‘हे विश्‍वाचे आंगण आम्हां दिलें आहे आंदण’

गांधीजींनी इंग्रजीला केंद्रबिंदू मानणार्‍या शिक्षणपद्धतीवर एकदा कडाडून टीका केली. त्या संदर्भात रवींद्रनाथ ठाकुर यांनी आधुनिक भारताच्या शिल्पकारांवर इंग्रजीचे किती वैचारिक...
Read More

शिक्षणाचे माध्यम : साहित्यादि कला

शिक्षणाचे एक माध्यम : कला या विषयावर डॉ. केळकर यांनी दिलेल्या व्याख्यानातील सुरवातीचा भाग याच अंकात पान 8 वर शिक्षणाची...
Read More

भाषेबरोबर शिकायची कलावती वाणी

जीवनप्रसंग, परिस्थिती, प्रसंग समजावून घेण्याची गोष्ट असो किंवा हाताळण्याची गोष्ट असो... थोडक्यात सांगायचे, तर परिसराचे आकलन आणि अभिभावन हा व्यवहार...
Read More

शिक्षणाचा आशय – काव्यकला

एक शिक्षिका वर्गात कविता शिकवत नसत. ‘‘तुम्ही आपापले पुस्तक उघडून ती कविता वाचा, पुन्हा वाचा, वाचत रहा म्हणजे तुम्हाला समजेल’’...
Read More

पाहुणे आले आणि घरचे झाले

भाषांकडे जिज्ञासू वृत्तीनं आपण बघू लागलो की त्यांतल्या गंमतीजमतींकडे लक्ष जाऊ लागते, त्या वेधक वाटू लागतात. पाहुणा आला, तर तो...
Read More

भाषेशी खेळणे

लहान मुलाला आपल्या स्नायूंवर हळूहळू ताबा मिळतो आणि त्या आनंदात ते आपले अवयव तर्‍हेतर्‍हेने हलवून बघत असते. ह्या अवयवांत बोलण्याचे...
Read More

इंग्लिश भाषेचे भारतीय जीवनातले स्थान

आताच ज्यांचा उल्लेख केला त्या तीन पातळ्यांवर आज इंग्लिश भाषा भारतीय जीवनात कोणकोणते कार्य करते? (1) उपयुक्ततेच्या पातळीवर : इंग्लिश...
Read More

इंग्लिश व मराठी भाषांचे शिक्षणक्रमात स्थान

मराठी भाषा तर हवीच. पण इंग्रजीचे महत्त्व नाकारायचेही कारण नाही, म्हणून या दोनही भाषांचे शिक्षणक्रमातील स्थान काय आहे, काय असायला...
Read More

भाषेचे प्रेम आणि भाषेचा द्वेष

भाषेवरच्या प्रेमाचा आणखीही एक नियम दिसतो. पहिल्या जागतिक मराठी परिषदेच्या अध्यक्षपदावरून श्री. वि. वा.शिरवाडकर म्हणाले (11 ऑगस्ट, 1989), की जो...
Read More

शालेय शिक्षण आणि इंग्रजी माध्यम

ऐतिहासिक अन्वयार्थ असे म्हटले जाते, की चूक करणे हा माणसाचा हक्क आहे; पण तसलीच चूक पुन्हा करणे हा मूर्खांचा हक्क...
Read More

काळाची एक शैक्षणिक गरज

मराठी भाषेला बरे दिवस यायचे असतील - निदानपक्षी महाराष्ट्रात यायचे-तर मराठीभाषकांनी तिची अवहेलना थांबवली पाहिजे. या अवहेलनेचा एक सगळ्यांना जाणवणारा...
Read More

भाषिक समता, बंधुता, आणि स्वाधीनता

एखाद्या जनसमूहात इंग्रजीत बोलणारी माणसं केवळ इंग्रजीत बोलत आहेत एवढ्यावर भाव खाऊन जातात, किंवा इंग्रजी येत नाही, म्हणून न्यूनगंडाने पछाडून...
Read More

भाषा शिक्षण

आपल्याला सर्वांना किमान एक स्वभाषा येत असते, तीही परिसरातील घटकांकडून आपण नकळत शिकतो,  हे भाषासंपादन शिक्षणव्यवस्थेत आपण आणखी पुढे नेतो,...
Read More

भाषा शिक्षण

तुमचे मूल कोणत्या माध्यमातून शिक्षण घेते? किंवा तुम्ही कोणत्या माधमातून शिकलात? असे कुणी विचारले तर मराठी/इंग्रजी/हिंदी असे उत्तर येते. विचार...
Read More

शिक्षणाची माध्यमे आणि भाषा

तुमचे मूल कोणत्या माध्यमातून शिक्षण घेते? किंवा तुम्ही कोणत्या माधमातून शिकलात? असे कुणी विचारले तर मराठी/इंग्रजी/हिंदी असे उत्तर येते. विचार...
Read More

भाषा आणि शिक्षण

भाषा आणि शिक्षण ह्या विषयाचा चार वेगळ्या अंगांनी विचार करता येईल. एक म्हणजे, शिक्षण भाषेमधून घेतले जाते हा. भारदस्त भाषेत...
Read More

वैखरी

भाषा हे संवादाचं माध्यम असं अनेकदा म्हटलं जातं, त्यापूर्वी ते विचाराचं माध्यम आहे, असं म्हटलं तर ते आपल्याला प्रथमदर्शनीही पटतं, ...
Read More

वैखरी

भाषा हे संवादाचं माध्यम असं अनेकदा म्हटलं जातं, त्यापूर्वी ते विचाराचं माध्यम आहे, असं म्हटलं तर ते आपल्याला प्रथमदर्शनीही पटतं, ...
Read More

भाषा आणि जीवन

ऋग्वेदाच्या दहाव्या मंडलात वाणीला उद्देशून एक ऋचा आहे. (10:71:4) उत त्व: पश्चन्न ददर्श वाचम् उत त्व: शृण्वन्न शृणोत्येनाम् तो त्वस्मै...
Read More

दुसरा डोळा केव्हा उघडणार?

प्रगत समाजाला केवळ औपचारिक शिक्षण पुरेसे ठरत नाही. प्रगत समाजाचे शिक्षण आणि संशोधन हे दोन डोळे आहेत. संशोधनासाठी जिज्ञासू वृत्ती...
Read More
1 87 88 89 90 91 100