भीतीचे मानसशास्त्रीय पैलू

‘भीती वाटणं’ आपण नैसर्गिक मानतो. प्राणी-जगतात, आत्तापुरतं मनुष्यप्राण्याला त्यातून वगळूया, भीतीचं वर्णन ‘भक्ष्याला आपल्या भक्षकापासून पळ काढण्याची प्रेरणा देणारी गोष्ट’ असं करता येईल. अधिक व्यापक अर्थानं, ‘नको असलेली, धोकादायक अशी बाब चलाखीनं टाळण्याची देह आणि बुद्धीची भावनिक अवस्था म्हणजे भीती.’ Read More

भय इथले ……. संपायला हवे!

‘आता जर का मला त्रास दिलास, तर घरातून निघून जाईन मी’ ‘मी मेले की कळेल माझी किंमत’ ‘अरे जाऊ नको तिकडं अंधारात, बागुलबोवा बसलाय, खाऊन टाकेल तुला’ ‘पुन्हा खोटं बोलशील, तर देवबाप्पा चांगली शिक्षा करेल तुला’ ‘थांब येऊ दे तात्यांना, Read More

भीती समजून घेऊया

मोठी चतुर हो ही! हिचं घर हिला प्रत्येक मनात हवं असतं. आपलं दहा वर्षांचं मूल वर्गातल्या टारगट मुलांपासून पळत असतं; आपण घराचा हप्ता वेळेत भरण्यासाठी वेळेपुढे बेहोष धावत असतो. ती ही भीती. ती जाणवते, ती वाटते, ती विचारात येते. जाण Read More

संवादकीय – डिसेंबर २०१८

माणसाला भयाचं एक सुप्त आकर्षण असतं. पहिल्यांदा वाचताना हे विधान अविश्वसनीय वाटण्याची शक्यता आहे; पण ‘नकोश्या’ वाटणार्‍या गोष्टीबद्दलचं एक ‘हवंसंपण’ असतं. वानगीदाखल बघायचं, तर भयपट, आकाशपाळणे, रोलरकोस्टर, धाडसी सफरींचं उदाहरण घेता येईल. संशोधन सांगतं, की भीतीच्या जाणिवेपाठोपाठ मेंदूत स्रवणारं अ‍ॅड्रिनलिन Read More

भय इथले संपत नाही…

वर्तमानपत्र हे सहसा समाजमनाचं  प्रतिबिंब असतं. बातम्या, संपादकीय, अभिप्राय, पुरवण्या, आणि घडामोडी असा  जो मजकूर दररोजच्या  वर्तमानपत्रांमध्ये छापून येतो, त्यातून  वाचकांच्या आणि पर्यायानं समाजाच्या आवडीनिवडी आणि प्राधान्यविषयांचं त्यात संपूर्ण नाही तरी काही प्रमाणात दर्शन घडतं. परवाच दिल्लीहून परत येताना मी Read More