कला : एक शांतीदूत

विनय कुलकर्णी युद्धाच्या वातावरणात शिक्षकांना काहीसं हरवलेपण आणि तुटलेपण जाणवत असतं. शिक्षकांनाच कशाला, ज्या कुणाचं आयुष्य मुलांच्या परिघात गुंतलेलं आहे अशा सर्वांनाच युद्धसदृश परिस्थिती साशंक बनवते. जगण्यापासूनच वेगळं पाडते. मुलांबरोबर काम करत असताना त्यांना जी भविष्याची जाणीव होते तशी जाणीव Read More

अशीही एक परीक्षा !

मेघा बिवरे शिक्षणाच्या प्रत्येक क्षेत्रात विद्यार्थी हा केंद्रबिंदू मानून त्याप्रमाणे शिक्षणाच्या पद्धती आपण आत्मसात का करू नयेत, असा प्रश्न मला नेहमीच पडतो. या संदर्भात मी जेव्हा माझ्या सहकार्यांशी चर्चा केली तेव्हा मुलं अभ्यास करत नाहीत (?), कॉप्यांचे वाढते प्रमाण, वर्गातील Read More

प्रज्ञांचे सप्तक

शिक्षणाचा एक हेतू क्षमता-विकसन हा असावा हे अनेकांनी मांडलेले आहे. क्षमता असते आणि ती विकसित होते, होऊ शकते यावर विश्वास ठेवणे फारसे अवघड नाही. अजूनही काहींची ‘मूल म्हणजे मातीचा गोळा किंवा संगणक’ आणि ‘आकार देऊ तसे किंवा डाटा भरू त्याप्रमाणे Read More

शोध

डेव्हिड ससूनमधील मुलांच्या सहवासातून एक वेगळं जग माझ्यापुढे उलगडलं गेलं. या जगाची मला किंचितही कल्पना नव्हती, किंबहुना अशी एखादी दुनिया अस्तित्वात असते याविषयी जाणीवच नव्हती मुळी. पण ‘गुन्हेगारीची दुनिया’ म्हणून जगानं हिणवलेलं हे विश्व किती विलक्षण आहे याचं कणभर दर्शन Read More

बालपणातून सुटका

जॉन होल्ट, रुपान्तर – नीलिमा सहस्रबुद्धे मुलं असण्याचं ओझं बालपण हे सगळ्या आयुष्यापासून वेगळं काढणं, ती बालपणाची फुलबाग सुरक्षेच्या कृत्रिम भिंती घालून वेगळी करणं, मुलांनी त्यातच राहावं अशी अपेक्षा हे काहीच साधत नाही. त्याचं एक कारण असं आहे – जे Read More

भूमिका

एखादी कल्पना मनात उपजते तेव्हा त्याचं तात्कालिक असं एखादं कारण असतं आणि ही विचारांची वाटचाल मात्र फार आधीपासून सुरू होती असं लक्षात येतं. गर्दीच्या रस्त्यावरून हातातल्या जड पिशव्या सावरत जाणारं ७-८ वर्षांचं पोर. चेहर्यावर समजूतदार मोठेपणा, गरिबीनं शिकवलेला. हातातली जड Read More