मुलांची दुनिया

संक्षिप्त रूपांतर – प्रीती केतकर लेव वायगॉट्स्की यांनी १९३३ साली लिहिलेला ‘प्ले अँड इट्स रोल इन द मेंटल डेव्हलपमेंट ऑव्ह द चाइल्ड’ हा लेख संक्षिप्त रूपात आपल्यासमोर ठेवत आहोत. मुलाच्या बौद्धिक विकासामधे खेळाची भूमिका नेमकी काय असते हे या लेखात Read More

खेळ आणि खेळच!

प्रतिनिधी टेड संकेत स्थळावर उपलब्ध असलेल्या डॉ. स्टुअर्ट ब्राऊन यांच्या व्याख्यानातील काही भाग. डॉ. स्टुअर्ट ब्राऊन हे मनोविकारतज्ज्ञ आहेत. तुरुंगातील काही कैद्यांसंदर्भात ते संशोधन करत होते. हे कैदी खून केल्यामुळे तिथे आले होते. या सर्व लोकांच्या कहाण्यांमधे त्यांना एक समान Read More

भारतातील ‘मॉन्टेसरी’

प्रतिनिधी मॉन्टेसरी’ म्हणजे बालशाळा हे समीकरण भारतीय मानसात पक्कं झालं आहे. प्रत्यक्षात मॉन्टेसरी हे एकोणिसाव्या शतकातल्या इटलीतल्या एका स्त्री शिक्षण तज्ज्ञाचं नाव आहे. बालशिक्षणाचा विचार अत्यंत प्राथमिक अवस्थेत असतानाच्या काळात, विसाव्या शतकाच्या सुरुवातीला डॉ. मॉन्टेसरींची पुस्तकं भारतात आली. मुलाचं स्वातंत्र्य, Read More

सर्जनशीलता आणि खेळकरपणा

स्वैर अनुवाद : सुजाता लोहकरे जोन एरिकसन (१९०२-१९९७) या अत्यंत प्रभावशाली आणि महत्त्वाच्या मानसशास्त्रज्ञ. त्यांनी प्रौढांच्या आयुष्यातील खेळांचे स्थान या विषयावर काम केलेले आहे. एरिक एरिकसन यांच्या ‘व्यक्तिमत्त्वाच्या सिद्धांता’मध्ये त्यांची पत्नी जोन यांचाही बरोबरीने वाटा आहे असे एरिक यांनी म्हटले Read More

खेळाचं महत्त्व

डॉ. नीलिमा गोखले बालशाळांमधल्या मुलांच्या वाढ-विकासासंदर्भात झालेल्या संशोधनांतील वेधक आणि वेचक – खेळ म्हणजे नेमकं काय ह्याबद्दल अभ्यासक, तत्त्वज्ञ आणि शिक्षणकर्मी यांच्यापैकी कुणाचंच एकमत होताना दिसत नाही. पण ती केवळ मुलाबाळांशी आणि त्यातही लहानग्यांशी संबंधित बाब म्हणावी, तर त्यावर मोठीच Read More

खेळापलीकडले काही…

उमा बापट मुलं खेळता खेळता वाढतात. त्यांच्या मना-शरीराचा विकास होत जातो. हे टप्पे जाणून घेतले, तर मूल नावाचं सुंदर पुस्तक सहज वाचता येतं. मराठीत ‘खेळ’ हा शब्द किती वेगवेगळ्या प्रकारे वापरला जातो ! खेळणे याअर्थी खेळ, खेळायचे खेळणे, वस्तू याअर्थीही Read More