वैचारिक निर्भयता आणि मानसिक आरोग्य

कि. नो. फडके ‘माणूस केवळ त्याच्या जीवनात घडणार्‍या घटनांमुळेच भावनिकदृष्ट्या प्रक्षुब्ध होत नसतो; त्या घटनांचे तो आपल्या मनातील अविवेकी दृष्टिकोणांनुसार किंवा अविवेकी जीवनतत्त्वज्ञानानुसार जे विशिष्ट विवरण आणि मूल्यमापन करतो, त्यामुळे स्वत:ला प्रक्षुब्ध करून घेतो. तेव्हा त्याला आनंदाने व कार्यक्षमतेने जीवन Read More

संवादकीय एप्रिल २००३

युद्धालासर्वजगातून, सर्वसामान्यजनमतानंविरोधकेलाआहे. ‘युद्ध’ म्हणूनयुद्धनको, एकतर्फीयुद्धतरनकोचनको, असंम्हटलंगेलंआहे. युद्धालाविरोधकरणारेमोर्चे, घोषणाइतक्यामोठ्याप्रमाणातयेतआहेत, कीन्यूयार्कटाईम्सनीम्हटलंयकीजगातदोनमहाशक्तीआहेत. एकअमेरिकाआणिदुसरीजनमत. अर्थातहेखरंअसूनही, युद्धझालंच. तेथांबवताआलंनाही. एकाबाजूलासर्वसामान्यमाणूसयुद्धाला ‘नको’ म्हणतो, पणमानवीइतिहासबघावातरतोमात्रयुद्धातूनयुद्धाकडेअसा. इतरांहूनबलवानठरावंहीइच्छाएकाबाजूलासततबळावतअसलेली, तरदुसर्‍याबाजूलाकुणावरकुणीदादागिरीकरणारनाहीअसंनवंजगनिर्माणकरण्याचीआंतरिकइच्छा. यादोनहीगोष्टीमहाशक्तीम्हणाव्यातअशातुल्यबळ, आणितरीहीघडणारीयुद्धं! आजहेयुद्धअमेरिकाआणिइराकयांच्यातलंअसलंतरीयुद्धालाविरोधाचंकारणइराकबद्दलविशेषममत्वकिंवाप्रेमअसंनाही. युद्धकरण्याच्याविचारांशीचतेभांडणआहे. त्याअर्थानंहेदुष्टवास्तवआणिशुभस्वप्नांमधलंभांडणआहे. हेस्वप्नहीदिशाहीन, भाबडं, आधारशून्यअसंनाही, तेजीवनातल्यासगळ्यासगळ्यासुजनतेवर, चांगलेपणावर, संवेदनशीलतेवरपेललेलंआहे. तेकुणाएकाचं, किंवामूठभरांचंहीनाही. 90% हूनजास्तजग-जनमताचंआहे. युद्धातभागघेणार्‍या, दादागिरीकरणार्‍याराष्टातीलजनताहीयास्वप्नातसामीलआहे. अर्थात, तरीहीयुद्धथांबवणंसाधतनाहीच. असंकाव्हावं? ह्यायुद्धाच्याकारणमीमांसेबद्दलइथंवेगळ्यानंमांडण्याचीगरजनाही, Read More

प्रतिसाद- एप्रिल २००३

जानेवारीच्या संवादकीयमध्ये आपण आधी राजकारण्यांवर दुगाण्या झाडून नंतर ‘पालकनीती हे राजकारणाचे नव्हे, बालकारणाचे माध्यम आहे’ अशी वर सारवासारव केलेली आहे. तेव्हा आपल्या विधानाप्रमाणेच ‘माणसाचं आयुष्य’ इथपासून तो ‘ती पुन: का दोहरावी?’ इथपर्यतचा परिच्छेद ही एक अनावश्यक बाष्कळ बडबड आहे. पण Read More

एप्रिल २००३

या अंकात… प्रतिसाद – एप्रिल २००३ संवादकीय – एप्रिल २००३ वैचारिक निर्भयता आणि मानसिक आरोग्य – कि. मो. फडके ‘नकळत सारे घडले’ – मकरंद जोशी मूल्य शिक्षण – सुमन ओक हार्ड टाईम्स – रेणू गावस्कर परीक्षा तर झाल्या – पुढे? Read More

संवादकीय – एप्रिल २००३

युद्धाला सर्व जगातून, सर्वसामान्य जनमतानं विरोध केला आहे. ‘युद्ध’ म्हणून युद्ध नको, एकतर्फी युद्ध तर नकोच नको, असं म्हटलं गेलं आहे. युद्धाला विरोध करणारे मोर्चे, घोषणा इतक्या मोठ्या प्रमाणात येत आहेत, की न्यूयार्क टाईम्सनी म्हटलंय की जगात दोन महाशक्ती आहेत. Read More

अनुवाद करताना

वर्षा सहस्रबुद्धे श्री. कृष्णकुमार यांच्या Thechild‘s language and the teacherया पुस्तकाच्या अनुवादाचा शेवटचा भाग मागील अंकात आपण वाचलात. श्रीमती वर्षा सहस्रबुद्धे यांनी या पुस्तकाचे तितकेच सरस रूपांतर केले. या अनुभवाबद्दल…     सुमारे दोन वर्षांपूर्वीचा प्रसंग. त्यावेळी मी अक्षरनंदन शाळेत दैनंदिन Read More