तीही मुलंच….आपणही मुलंच.

इयत्ता आठवीतली मुलं.. किशोरवयीन-शरीर-मनातील बदलांना सामोरी जाऊ लागलेली. ‘स्वत:’ विषयीचं एका  वेगळ्या प्रकाराचं आत्मभान (ज्याला ‘स्वकेंद्रितता’ म्हणता येईल) विकसित होण्याचं वय! कोषातून बाहेर पडून नवनव्या आकांक्षांना धुमारे फुटण्याचं, बाहेरच्या आकर्षणांना, मोहमयी दुनियेला भुलण्याचं – तेच जग खरं मानण्याचं, स्वत:च्या बाह्यरूपाविषयी Read More

साने गुरुजींची ‘सुंदर पत्रे’ – शोभा भागवत

अलीकडे एका 11 वर्षाच्या मुलाचं वागणं पहाताना आणि त्याच्याशी बोलताना लक्षात आलं की तो खूप अस्वस्थ, विध्वंसक आहे. तो सतत काहीतरी वाईटच बोलतो. ‘मांजरीनी आमचं दूध चोरलं म्हणून सूड घेणार, तिची पिल्ले मारून टाकणार’ असं सांगतो. मुलं अशी होतात याला Read More

रिनेसान्स आणि शिक्षणातील बदल इतिहास शिक्षणाचा … – अरविंद वैद्य

 इ.स.च्या 13 व्या शतकातील युरोप आणि त्यापूर्वीच्या सातशे/आठशे वर्षांपूर्वी भूमध्यसामुद्रिक साम्राज्याची शकले झाल्यानंतरचा युरोप यांची तुलना केली तर अंधारयुगानंतरच्या 200 वर्षात युरोपने बरीच प्रगती केली असेच म्हणावे लागेल. आता युरोपला स्वत:ची अशी संस्कृती होती. ग्रीक-रोमन-ज्यू आणि काही प्रमाणात अगदी हिंदू विचारांचा Read More

मानवी हक्कांचा शिक्षणात समावेश

रेणू गावस्कर  शाळांशाळांमधून मानवी हक्कांचं शिक्षण देणं हा शिक्षणक‘मातील एक आवश्यक भाग आहे,’ असं मत अनेक भारतीय आणि विदेशी शिक्षण तज्ञांनी व्यक्त केलं आहे. 10 डिसेंबर, 1948 हा दिवस मानवी इतिहासात मोठ्या महत्त्वाचा मानला जातो. या दिवशी जगाने मानवी हक्कांचा Read More

‘प्रोब’: भारतातील पायाभूत शिक्षणाचा लोक अहवाल – शुभदा जोशी

शिक्षणाच्या क्षेत्रात सृजनशील  बदल घडवण्याच्या दिशेने गेली अनेक वर्ष काम, प्रयोग करत असणार्‍या काही लोकांनी एकत्र येऊन प्रोब गट तयार केला. या मु‘य गटामध्ये अनुराधा डे, जीन ड्रेझ, शिवकुमार, क्लेएर नरोन्हा, पुष्पेंद्र, अनिता रामपाल, मीरा सॅमसन, अमरजीत सिन्हा यांचा समावेश Read More

संवादकीय – एप्रिल १९९९

शिक्षण हा केवळ उच्चवर्णियांचा आणि त्यातही पुरुषांचा हक्क!’ ही परिस्थिती मागं सोडून आपण बरेच पुढं आलो आहोत. हे आजच्या पिढीला कदाचित सांगूनही पटणार नाही. आज खेडोपाडी शाळा असावी, हीच विचारांची दिशा आहे आणि प्रत्यक्षातही येत आहे. प्रत्येक मुलामुलीनं वाचन-लिखाण, गणित, Read More