लीलावती भागवत : मराठी बालसाहित्याच्या जगातलं एक वेधक नाव

वयाच्या ९४व्या वर्षापर्यंत समृद्ध जीवन साजरं करून, गेल्या नोव्हेंबरमध्ये लीलावती भागवत गेल्या. लहान मुलांसाठी लेखन करणार्‍यांमध्ये त्यांचं नाव विशेष आदरानं घेतलं जातंच, पण त्यापलीकडेही त्यांचं सदैव कार्यरत जीवन लक्षवेधी आहे.बालमित्र नावाचं एक बालमासिक लीलाताई आणि भा. रा. भागवत या दोघांनी Read More

गुटखा खायचाय… अन् दारूबी प्याचीय..!

भाऊसाहेब चासकर मुलं कोणत्या वातावरणात वाढतात, त्यांच्या मनाला कोणत्या अडचणी-अडथळ्यांचा, प्रश्न-समस्यांचा भुंगा कुरतडत असतो, हे समजून घेण्यात आपली शिक्षणव्यवस्था (म्हणजे शाळा, समाज, शिक्षक, पालक) खूप कमी पडतेय, असं माझं रास्त मत झालं आहे. मी लिहिलेले हे प्रसंग, किस्से म्हणजे शिक्षणप्रवाहाच्या Read More

मराठीसाठी जंग जंग…

मराठीकाका, अनिल गोरे महाराष्ट्रातले कायदे-नियम, सामाजिक व्यवहार, शालेय शिक्षणाच्या माध्यमापासून ते रेल्वेचे नकाशे- बँकेमधले अर्ज-पावत्या इत्यादी गोष्टींमध्ये मराठीचा वापर व्हावा, मुलांना विज्ञानशाखेतले उच्चशिक्षण मराठीतून घेण्याची सोय व्हावी यासाठी गेली १५ वर्षे आपला वेळ, श्रम, तन-मन-धन देऊन सातत्याने प्रयत्नशील असलेल्या अनिल Read More

माझी ‘भाषा’ कोणती?

शिरीष दरक मी मराठी आहे की नाही याबद्दल माझ्या मनात अजूनही शंका आहे. जातीवरून भाषा ठरवणार्‍या लोकांसाठी कदाचित याचं उत्तर सोपं असेल. मराठवाड्यात म्हणजे मराठी प्रांतातच माझा जन्म झाला आणि शालेय शिक्षणही मराठी माध्यमातून झालं. पण घरात बोलायची भाषा मराठी Read More

विचार आणि भाषा

लेव वायगॉटस्की एखादा विचार आणि तो व्यक्त करण्यासाठी वापरलेली शब्दभाषा यांच्यातला संबंध म्हणजे बोट दाखवता येईल अशी एखादी वस्तू नव्हे. ती एक प्रक्रिया आहे. त्यासाठी विचारांमधून शब्दभाषेपर्यंत आपण पोचतो, तेव्हा ती भाषा नुसताच तो विचार धारण करून समोर येत नाही, Read More

संवादकीय – फेब्रुवारी २०१४

माणसाच्या मना-बुद्धीचं कौतुक आपल्याच काळजात भरून यावं! किती भाषांची निर्मिती केली माणसानं! त्यातल्या अनेक आता नष्टही झाल्या. एकमेकांशी संवादाच्या गरजेतूनच त्या निर्माण झाल्या असतील, नाही?भाषेसोबतीनं संस्कृती वाढली की संस्कृतीसोबतीनं भाषा? अनेक शतकांचा काळ त्यासाठी लागला असेल. त्या त्या समाजाची भौगोलिक Read More