लोकशिक्षण : कसे आणि कुणासाठी?

लोकशिक्षण आणि मराठी भाषा या लेखात शिक्षणाचे कार्य आणि शिक्षणामधील संज्ञापनाचे स्वरूप स्पष्ट केल्यानंतर, प्रत्यक्षात लोकशिक्षण कशा तर्‍हेने घडते हे, पुढील उतार्‍यात मांडलेले आहे. प्रत्येक समाजात शिक्षणाबद्दलच्या ज्या तरतुदी असतात, त्यांची व्यवस्था साधारपणे तीन पातळ्यांवर कल्पित येईल. (क) संपूर्णत: अनौपचारिक Read More

शिक्षणाची तरतूद आणि माध्यम

कोणत्याही मानवसमाजाला आपल्या नव्या पिढीच्या शिक्षणाची काही तरतूद करावी लागते. मग तो समाज म्हणजे एखादी वन्य टोळी असो, शेती करणारी वाडी असो, सर्कशीचा किंवा नाटकाचा खेळ करणारी फिरती कंपनी असो, किंवा उपनगरी वसाहत असो. याचे कारण अगदीं साधे आहे. माणसाला Read More

शिक्षण म्हणजे काय, कसे, आणि कशासाठी?

शिकणे आणि शिकवणे आपण शिकतो, आपण शिकवतो, आपण शिकवलेले दुसरा शिकतो, ही देवघेव घडते त्यामध्ये नेमके काय घडते?  काय घडायला हवे आणि ते कसे? हे उमजले तर शिक्षणप्रक्रिया अधिक सुजाण होईल. 1. माणूस शिकतो म्हणजे नेमके काय होते? जी गोष्ट Read More

भाषा वैज्ञानिक पद्मश्री डॉ. अशोक केळकर

पालकनीतीच्या शिक्षण-माध्यम विशेषांकासाठी मी केळकरसरांना लेख मागितला होता. पालकनीती हे तेव्हा अगदी नवं मासिक होतं. अनुभवाचा तर सर्वार्थानं अभाव होता. अशावेळी थेट डॉ. अशोक केळकरांना लेख मागण्याबद्दल काहींनी मला धाडशीही म्हटलं होतं. प्रत्यक्षात डॉ. केळकरांनी मला लेख दिला तो इतक्या Read More

जुलै २००२

या अंकात… संवादकीय – जुलै २००२ प्रास्ताविक – जुलै २००२ भाषा वैज्ञानिक पद्मश्री डॉ. अशोक केळकर यांच्या साहित्यातून – शिक्षण म्हणजे काय, कसे, आणि कशासाठी? शिकणे आणि शिकवणे  शिक्षणाची तरतूद आणि माध्यम  लोकशिक्षण : कसे आणि कुणासाठी  लहान मुलासारखे बोलायला Read More

प्रास्ताविक – जुलै २००२

26 जानेवारीच्या वर्तमानपत्रानं एक आनंदाची बातमी दिली. डॉ. अशोक केळकर यांना पद्मश्री मिळाल्याची.  डॉ. केळकरांची योग्यता माहीत असणारांना या बातमीनं विशेष आनंद झाला. यापूर्वीच मिळायला हवी होती असंही काहींना वाटलं.  डॉ. अशोक केळकर हे भाषावैज्ञानिक आहेत. आपल्यापैकी अनेकांच्या मनात भाषा Read More