मुलांच्या वार्षिक परीक्षा अगदी तोंडावर आल्या की घराघरांतून एक विशिष्ट चित्र दिसायला लागतं. वार्षिक परीक्षेचा अभ्यास करता करताच मुलं सुट्टीत काय काय धमाल करायची याचेही बेत आखू लागतात आणि त्याचबरोबर दुसरीकडे पालकांच्या पोटात गोळा उठायला लागतो. परीक्षेनंतर मुलांना ‘सुटल्याचा’ आनंद Read More
रेणू गावस्कर या वेळी चार्ल्स डिकन्सच्या ‘हार्ड टाईम्स’ शिक्षणविषयक कांदबरीवर माहितीघरात बोलाल का? अशी विचारणा पालकनीतीकडून झाल्यावर मी ती सहजी स्वीकारली. ‘हार्ड टाईम्स’ पूर्वी वाचली होती. खूप आवडली होती. मात्र कथनाच्या दृष्टीनं कादंबरीचा विचार नव्यानं सुरू केल्यावर ते काम तितकंसं Read More
सुमन ओक मूल्य म्हणजे काय? ती कशी रुजवायची? कशी जोपासायची? मूल्ये शिकवता येतात का? या संदर्भात स्वतंत्र विचार करता यावा, आपली मूल्यप्रणाली निश्चित करता यावी यासाठीची ही लेखमाला. मागील लेखात आपण मूल्यशिक्षणाची गरज, मूल्यांचे मूळ स्रोत – समाजव्यवस्था व धर्म Read More
मकरंद जोशी या नाटकाचे कथानक प्रातिनिधिकच म्हणायला हवे. उमलत्या वयात मनावर होणार्‍या आघातांचा माणसाच्या जडणघडणीवर कसा परिणाम होतो हे इथे मांडले आहे. सदैव धारदार, उपरोधिक शब्दांनी उमलत्या मुलांना नामोहरम करू पाहणारे बटूमामा घराघरात आढळतील. कधी वडिलांच्या, कधी आजोबांच्या तर कधी Read More
कि. नो. फडके ‘माणूस केवळ त्याच्या जीवनात घडणार्‍या घटनांमुळेच भावनिकदृष्ट्या प्रक्षुब्ध होत नसतो; त्या घटनांचे तो आपल्या मनातील अविवेकी दृष्टिकोणांनुसार किंवा अविवेकी जीवनतत्त्वज्ञानानुसार जे विशिष्ट विवरण आणि मूल्यमापन करतो, त्यामुळे स्वत:ला प्रक्षुब्ध करून घेतो. तेव्हा त्याला आनंदाने व कार्यक्षमतेने जीवन Read More
युद्धालासर्वजगातून, सर्वसामान्यजनमतानंविरोधकेलाआहे. ‘युद्ध’ म्हणूनयुद्धनको, एकतर्फीयुद्धतरनकोचनको, असंम्हटलंगेलंआहे. युद्धालाविरोधकरणारेमोर्चे, घोषणाइतक्यामोठ्याप्रमाणातयेतआहेत, कीन्यूयार्कटाईम्सनीम्हटलंयकीजगातदोनमहाशक्तीआहेत. एकअमेरिकाआणिदुसरीजनमत. अर्थातहेखरंअसूनही, युद्धझालंच. तेथांबवताआलंनाही. एकाबाजूलासर्वसामान्यमाणूसयुद्धाला ‘नको’ म्हणतो, पणमानवीइतिहासबघावातरतोमात्रयुद्धातूनयुद्धाकडेअसा. इतरांहूनबलवानठरावंहीइच्छाएकाबाजूलासततबळावतअसलेली, तरदुसर्‍याबाजूलाकुणावरकुणीदादागिरीकरणारनाहीअसंनवंजगनिर्माणकरण्याचीआंतरिकइच्छा. यादोनहीगोष्टीमहाशक्तीम्हणाव्यातअशातुल्यबळ, आणितरीहीघडणारीयुद्धं! आजहेयुद्धअमेरिकाआणिइराकयांच्यातलंअसलंतरीयुद्धालाविरोधाचंकारणइराकबद्दलविशेषममत्वकिंवाप्रेमअसंनाही. युद्धकरण्याच्याविचारांशीचतेभांडणआहे. त्याअर्थानंहेदुष्टवास्तवआणिशुभस्वप्नांमधलंभांडणआहे. हेस्वप्नहीदिशाहीन, भाबडं, आधारशून्यअसंनाही, तेजीवनातल्यासगळ्यासगळ्यासुजनतेवर, चांगलेपणावर, संवेदनशीलतेवरपेललेलंआहे. तेकुणाएकाचं, किंवामूठभरांचंहीनाही. 90% हूनजास्तजग-जनमताचंआहे. युद्धातभागघेणार्‍या, दादागिरीकरणार्‍याराष्टातीलजनताहीयास्वप्नातसामीलआहे. अर्थात, तरीहीयुद्धथांबवणंसाधतनाहीच. असंकाव्हावं? ह्यायुद्धाच्याकारणमीमांसेबद्दलइथंवेगळ्यानंमांडण्याचीगरजनाही, Read More
