सर्वांसाठी भाषा

श्रीनिवास निमकर भाषांमधली सरमिसळ, शालेय पातळीवर भाषा विषयाकडे होणारे दुर्लक्ष, भाषेचे प्रमाणीकरण, संगणकाच्या वापराने घडणारे बदल अशासारख्या मुद्यांवरची निरीक्षणे या लेखात नोंदवली आहेत. परवाच माझा शाळकरी मुलगा त्याच्या मित्राला फोनवरून अभ्यासाचा काही भाग समजावून सांगत होता. त्यातल्या एका वाक्याची माझ्या Read More

शिक्षणाच्या माध्यमाचं राजकारण

किशोर दरक घरात परिसरात बोलली जाणारी भाषा हेच शिक्षणाचं माध्यम असावं हे खरं. पण भाषानिवड ही तटस्थ, पूर्णतः व्यक्तिगत कृती नसते, ती ‘राजकीय’ कृती असते. भाषेच्या राजकारणाची वीण जात, वर्ग, लिंग, धर्म अशा कंगोर्यांिभोवती, त्यातील उतरंडीच्या आणि शोषणाच्या व्यवस्थेभोवती पूर्णतः Read More

टचबाई आणि भाषा-श्टोरी

सुषमा दातार ‘‘वॉव मिल्क शेक और भजिया !! क्या वास आ रहा है !! ग्रेट, मस्त भूक लागलीये. आई आज तुझा खुशदिवस दिसतोय. काय कॉलेजात कुणी चांगला इंटेलिजन्ट प्रश्न विचारणारे स्टुडंट भेटले वाटतं?’’ आहा !! ‘खुशदिवस’ !! आवडलं हे. त्यामुळे Read More

शाळा ते महाविद्यालय यातला भाषिक पूल

विद्या पटवर्धन अक्षरनंदन ही पुण्यातली मराठी माध्यमाची, प्रयोगशील शाळा. शाळेतलं मराठी माध्यम आणि महाविद्यालयातलं इंग्रजी माध्यम यांना जोडणारा दुवा म्हणून अक्षरनंदनमध्ये एक ‘ब्रिज कोर्स’ घेतला जातो. याविषयी आणि शाळेच्या भाषाविषयक धोरणाविषयी शाळेच्या माजी संचालिका विद्याताई पटवर्धन यांच्याशी झालेल्या चर्चेतील मुद्यांचे Read More

भाषिक घसरणीकडे बघितलं तर..

सुजाता महाजन पुर्वावलोकन Attachment Size 12_Sujata Mahajan.pdf 111.44 KB आमच्या शेजारी एक आजी राहत होत्या. सर्वजण त्यांना ‘आक्का’म्हणायचे. आक्का मिस्कील, हजरजबाबी आणि संभाषणचतुर होत्या. आम्हा मुलांना त्या खूप प्रश्न विचारायच्या आणि आम्ही उत्तर दिलं की, ‘उंच वाढला एरंड, तरी होईना Read More

पहिलीपासून इंग्रजी : मागे वळून पाहताना

प्रा. हरी नरके पहिलीपासून इंग्रजी सुरू करण्याचा निर्णय झाला, त्यावेळी अनेक भाषातज्ज्ञ, शिक्षणतज्ज्ञ, अभ्यासक, विचारवंत यांनी त्याच्या बाजूने आणि विरोधी अशा दोन्ही भूमिका हिरिरीने मांडल्या. या निर्णयाचे जोरदार समर्थन करणार्‍यांपैकी एक प्रा. हरी नरके हे होत. ही भूमिका अनेक गुंतागुंतीच्या, Read More